TY - JOUR ID - 249685 TI - خودارجاعی در قرآن کریم؛ «زوج واژگان تقابلی» به‌مثابه ابزار بلاغی JO - مطالعات اسلامی در جهان معاصر JA - ISCW LA - fa SN - AU - سلمان‌نژاد, مرتضی AU - حسین‌زاده, امیرحسین AD - دانشآموخته دکتری علوم قرآن و حدیث، دانشگاه فردوسی، مشهد، ایران AD - دانشجوی کارشناسی‌ارشد پیوسته علوم قرآن و حدیث، دانشگاه امام صادق علیه‌السلام، تهران، ایران Y1 - 2022 PY - 2022 VL - 1 IS - 2 SP - 455 EP - 480 KW - قرآن KW - زوج واژگان تقابلی KW - تقابل KW - خود ارجاعی KW - استدلال KW - غرض نویسنده.   DO - N2 - گفتمان «خودارجاعی»[1]، یعنی گفتمان قرآن درباره خودش، در جای جای قرآن کریم مشهود است. جالب اینکه قرآن کریم با بهره­بردن از استدلالات متنوع به­همراه گونه­های مختلف بلاغی تلاش دارد که مخاطبین خود را متقاعد نماید تا برداشت خاصی نسبت به چیستی قرآن داشته باشند: ایجاد فهمی که به ایمان منتهی گردد. با توجه به مطالعات انجام شده در زمینه گفتمان خودارجاعی در قرآن کریم، این مقاله بنا دارد بر اهمیت «زوج واژگان تقابلی»[2] به­عنوان یکی از ابزارهای بلاغی قرآن تأکید نماید. این مفهوم فراتر از مفهوم ساده «زوج­ها(ی واژگانی)»[3] است و با تقابل واضحی که در کل متن بین نمادهای حوزه­های مختلف و عمدتاً در رابطه با مطالب کتاب مقدس در جریان است، روشن می­گردد. برخلاف آنچه در نگاه اول به­­نظر می­رسد، «زوج واژگان تقابلی» در قرآن با نظام دینی دوگانه[4] ارتباطی ندارد؛ به­عکس، یک تحلیل دقیق نشان می­دهد که استفاده از «زوج واژگان تقابلی» در متن بر ویژگی استثنایی قرآن در رابطه با منشأ الهی آن تأکید دارد. کارکرد «زوج واژگان تقابلی» با تمام ظرفیت بلاغی خود در تأثیری که به مخاطب منتقل می‌شود، ظاهر می‌گردد. این نوشتار با پیجویی آثار محققان معاصر که از تحلیل­های ادبی، ساختاری و استدلالی بهره برده­اند، بر آن است تا خواننده را به ثمربخشی مطالعات بلاغی قرآن متقاعدسازد. [1]. محمد باعزم در پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد خود با عنوان «معناکاوی واژه کتاب در خوداستنادی قرآن کریم»؛ نقد روش‌شناسانه کتاب «قرآن به روایت قرآن»»، این اصطلاح (Selfreferentiality) را به خود استنادی ترجمه کرده است. مترجمان معتقداند که برای تفکیکSelfreferentiality  از Selfcitation، مناسب‌تر و دقیق‌تر آن است که به ترتیب به «خود ارجاعی» و «خود استنادی» ترجمه گردد.3. Binarity4. PairsDualist Religious System UR - https://iscw.isqs.ir/article_249685.html L1 - https://iscw.isqs.ir/article_249685_da9c6184aa3c70eb6bd030b59c581bb7.pdf ER -