شناسنامه علمی شماره
دوره 1، شماره 2 ، آبان 1401
مقاله پژوهشی
علی شریفی
دوره 1، شماره 2 ، آبان 1401، صفحه 303-334
چکیده
معناشناسی زبان‌شناختی که به پیدایش معنا و سیر پیشرفت و تحولات آن می‌پردازد، روابط معنایی بین مفاهیم مختلف را شناسایی می‌کند و شبکه‌ای از معانی مرتبط را استخراج می‌کند، نقش بسزایی به‌ویژه در حوزه مطالعات قرآنی داشته است.در این مقاله، مکتب قوم زبان‌شناسی(مکتب بن) بهعنوان پرکاربردترین مکتب معناشناسی در عرصه مطالعات قرآنی، موردبررسی ...
بیشتر
معناشناسی زبان‌شناختی که به پیدایش معنا و سیر پیشرفت و تحولات آن می‌پردازد، روابط معنایی بین مفاهیم مختلف را شناسایی می‌کند و شبکه‌ای از معانی مرتبط را استخراج می‌کند، نقش بسزایی به‌ویژه در حوزه مطالعات قرآنی داشته است.در این مقاله، مکتب قوم زبان‌شناسی(مکتب بن) بهعنوان پرکاربردترین مکتب معناشناسی در عرصه مطالعات قرآنی، موردبررسی قرارگرفته است که ایزوتسو چهره برجسته این مکتب به‌شمار می‌رود. وی با برخورداری از پیشینه‌‌ای علمی در زبان‌شناسی و فلسفه، به بررسی معنا‌شناسانة واژه‌های کلیدی قرآن پرداخته و سعی کرده با کشف ارتباط معنایی واژگان در یک شبکه معنایی گسترده، به‌نظام هماهنگ قرآنی دست یابد که در این راستا از معناشناسی هم‌زمانی استفاده می‌کند که شاگردش ماکینو نیز در اثر خود با استفاده از این روش توانسته است جهان‌بینی کلی قرآن درباره آفرینش و رستاخیز را موردبررسی و استنباط قرار دهد. در این پژوهش کتابخانه‌ای به نقد و بررسی روش‌شناسی و محتوایی «آفرینش و رستاخیز» پرداخته‌شده است. گزارشی از اثر ماکینو حاکی از تقابل جدی ساخت مفهومی آفرینش و رستاخیز در قرآن در عین وجود اشتراکاتی بین آن دو است که وی علاوه بر روش‌های سنتی مراجعه به لغت، با استفاده از روش معناشناسی هم‌زمانی و توجه به معانی اساسی و نسبی کلمات به فهمی دقیق‌تر از معانی آفرینش و رستاخیز دست‌یافته است.
مقاله پژوهشی
زینب شمس؛ محسن قاسم‌پور
دوره 1، شماره 2 ، آبان 1401، صفحه 335-360
چکیده
در قرن معاصر با تأثیرپذیری از افکار سید جمالالدین اسدآبادی، نیازها و شرایط سیاسی- اجتماعی جامعه، جریانی به نام «قرآنیان شیعه» در ایران شکل گرفت که بارزترین مشخصه آنان، کنار نهادن احادیث ائمه(ع) در فهم قرآن شناخته‌شده است. مطالعه آثار آنان نشان میدهد، دیدگاه‌شان با سایر قرانیون تفاوت‌هایی را دارد. هدف این نوشتار بررسی ...
بیشتر
در قرن معاصر با تأثیرپذیری از افکار سید جمالالدین اسدآبادی، نیازها و شرایط سیاسی- اجتماعی جامعه، جریانی به نام «قرآنیان شیعه» در ایران شکل گرفت که بارزترین مشخصه آنان، کنار نهادن احادیث ائمه(ع) در فهم قرآن شناخته‌شده است. مطالعه آثار آنان نشان میدهد، دیدگاه‌شان با سایر قرانیون تفاوت‌هایی را دارد. هدف این نوشتار بررسی نقش سنت در مبنا و رویکرد منتسبین به این جریان با استناد به نصوص خودشان است، ازاینرو با روش تحلیلی-توصیفی، دیدگاه آنان در سه موضوع (تفسیر و تأویل، کفایت قرآن (بهرهمندی از سنت در مباحث اعتقادی و نیز در تبیین احکام و جزئیات)، شروط پذیرش روایت) جمعآوری و فارغ از ارزیابی صحت واکاوی شده است. یافتهها حاکی از آن است که با این حجم از تفاوت‌ها و تناقضات، خطا در بهکارگیری رویکردها و...، جریان بهحساب آوردن آنان موضوعی قابلتأمل است. از تناقض بین آراء آنان با یکدیگر، عدم پایبندی به مبانی و تغییر نظراتشان در طول حیات فکریشان، سستی مبانی آنان نتیجه می‌شود.
مقاله پژوهشی
امیرحسین فراستی؛ محمود کریمی
دوره 1، شماره 2 ، آبان 1401، صفحه 361-396
چکیده
مقاله پیشِرو به بازخوانی انتقادی بخشی از کتاب «قرائت سریانی-آرامی قرآن» اثر خاورشناس آلمانی، کریستوف لوکسنبرگ، با دلایلی تازه می‌پردازد. او در فصل پانزدهم از کتاب نام‌برده، قرائتی نوپدید از «حور عین» و دیگر تعابیر قرآنی که اشاره به «همسران بهشتی» در سنت تفسیری اسلامی دارد، ارائه می‌نماید. وی با ادعای کاربست روش ...
بیشتر
مقاله پیشِرو به بازخوانی انتقادی بخشی از کتاب «قرائت سریانی-آرامی قرآن» اثر خاورشناس آلمانی، کریستوف لوکسنبرگ، با دلایلی تازه می‌پردازد. او در فصل پانزدهم از کتاب نام‌برده، قرائتی نوپدید از «حور عین» و دیگر تعابیر قرآنی که اشاره به «همسران بهشتی» در سنت تفسیری اسلامی دارد، ارائه می‌نماید. وی با ادعای کاربست روش زبان‌شناختی، این تعابیر را بیانگر «انگورهای سپید» میداند که از زبان سریانی به عربی واردشده است. باوجوداین، بررسی سیاق قرآنی نشان از ناسازگاریِ فرضیات او با دیگر آیات دارد. همچنین، واژگان موردادعا، در اشعار شعرای جاهلی سابقهدار بوده و به همین معانی امروزی، در صدر اسلام بهکار میرفته است. افزون بر این، روایات فراوانْ حاکی از تلقی مشابهی میان مسلمانان نخستین و عالمان سدههای پسین از مفهوم مذکور است که لوکسنبرگ آن را انکار می‌کند. ضمن آنکه انتقادات دیگر خاورشناسان به کتاب لوکسنبرگ، مؤید محکمی بر بیارزشی دعاوی او نزد پژوهشگران غیرمسلمان است.
مقاله پژوهشی
زهرا حیدری آبروان
دوره 1، شماره 2 ، آبان 1401، صفحه 397-414
چکیده
کراچکوفسکی و زینالف، هر دو از شخصیت‌های برجسته روس در زمینه ترجمه قرآن کریم هستند که علی‌رغم فاصله زمانی زیاد میان ظهور ایشان، عملکردی تقریباً یکسان و بسیار بهتر از سایر مترجمان روسی قرآن کریم داشته‌اند. کراچکوفسکی سال‌های بسیاری با قرآن کریم مأنوس بوده و آن را در دانشگاه تدریس داشته است. اما زینالف دارای دانش حوزوی بوده و انس وی ...
بیشتر
کراچکوفسکی و زینالف، هر دو از شخصیت‌های برجسته روس در زمینه ترجمه قرآن کریم هستند که علی‌رغم فاصله زمانی زیاد میان ظهور ایشان، عملکردی تقریباً یکسان و بسیار بهتر از سایر مترجمان روسی قرآن کریم داشته‌اند. کراچکوفسکی سال‌های بسیاری با قرآن کریم مأنوس بوده و آن را در دانشگاه تدریس داشته است. اما زینالف دارای دانش حوزوی بوده و انس وی با قرآن، از نوع شناخت علوم مختلف قرآنی در حوزه علمیه قم است. پرسش مطرح در این پژوهش آن است که علی‌رغم تسلط هر دو به زبان عربی، کدامیک توانسته ترجمه بهتری ارائه کند؟ بررسی تحلیلی محتوایی نشان میدهد زینالف به دلیل داشتن دانش زبانی بیشتر از قرآن کریم –به معنای تسلط و درک صحیح از متن و نه صرفاً تسلط به زبان متن– عملکرد موفقتری نسبت به کراچکوفسکی داشته و بهنظر میرسد این برتری نسبی، بیارتباط با محیط تحصیل وی نباشد.
مقاله پژوهشی
محمدصادق هدایت‌زاده؛ سهیلا پیروزفر
دوره 1، شماره 2 ، آبان 1401، صفحه 415-430
چکیده
یکی از چالشی‌ترین مباحث محافل علمی و غیرعلمی در سده اخیر در اقصی نقاط جهان مسأله زنان و حقوق آنان است. جوامع اسلامی نیز از این مسأله بی‌بهره نبوده و گفتگوهای و حتی کشمکش‌های زیادی پیرامون زنان و جایگاه آنان در اسلام و فقه اسلامی صورت گرفته است. در همین راستا شاید بتوان گفت چالشی‌ترین آیه قرآن کریم پیرامون زنان آیه 34 سوره نساء هست ...
بیشتر
یکی از چالشی‌ترین مباحث محافل علمی و غیرعلمی در سده اخیر در اقصی نقاط جهان مسأله زنان و حقوق آنان است. جوامع اسلامی نیز از این مسأله بی‌بهره نبوده و گفتگوهای و حتی کشمکش‌های زیادی پیرامون زنان و جایگاه آنان در اسلام و فقه اسلامی صورت گرفته است. در همین راستا شاید بتوان گفت چالشی‌ترین آیه قرآن کریم پیرامون زنان آیه 34 سوره نساء هست که به مباحثی همچون قوامیت مردان، برتری مردان، اطاعت زنان از شوهران و ضرب زنان توسط مردان اشاره دارد. در این میان جریان‌های نواندیش همچون جریان «فمینیسم اسلامی» دیدگاه‌های متفاوتی عرضه کرده است. از این‌رو در مقاله حاضر به روش توصیفی-تحلیلی نظرات اسما بارلاس بهعنوان یکی از نواندیشان برجسته فمینیسم اسلامی پیرامون آیه 34 سوره نساء تبیین شده و ارزیابی میگردد. بارلاس معتقد است سنت تفسیری پدرسالار در جوامع اسلامی به الهامات الهی قرآن بی‌توجهی کرده و برداشت‌های نادرست پدرسالارانه خود را به خواست الهی نسبت داده است. وی قوامیت را به «حفاظت و حمایت»، تفضیل را به «برتری مالی»، قانتات را به «قنوت و تسلیم در برابر خداوند، نه شوهر»، نشوز را به «اختلال در زندگی زناشویی، نه نافرمانی از تمکین شوهر» و ضرب را به «برخوردی نمادین، نه کتک زدن» تفسیر کرده است. در ادامه مقاله نشان داده شده که مبنای فکری بارلاس یعنی تاریخ‌مندی قرآن نواقصی جدی دارد و برخی نظرات قرآنی او پیرامون آیه 34 سوره نساء خلاف ظواهر قرآنی، منابغ لغوی و روایات معصومین علیهم‌السلام است.
مقاله پژوهشی
زهره اخوان‌مقدم
دوره 1، شماره 2 ، آبان 1401، صفحه 431-454
چکیده
شبهه وجود تعارض و تناقض میان آیات قرآن کریم از همان قرون نخستین ظهور اسلام میان مسلمانان و غیرمسلمانان مطرح میشده و امروزه نیز گروهی از خاورشناسان همین شبهه را بیان کرده و برای آن نمونه ارائه میدهند. بهطورکلی روش پژوهش مستشرقان در زمینه علوم اسلامی اشکال‌هایی دارد که میتوان آنها را چنین برشمرد: دخیلنمودن ذهنیتها ...
بیشتر
شبهه وجود تعارض و تناقض میان آیات قرآن کریم از همان قرون نخستین ظهور اسلام میان مسلمانان و غیرمسلمانان مطرح میشده و امروزه نیز گروهی از خاورشناسان همین شبهه را بیان کرده و برای آن نمونه ارائه میدهند. بهطورکلی روش پژوهش مستشرقان در زمینه علوم اسلامی اشکال‌هایی دارد که میتوان آنها را چنین برشمرد: دخیلنمودن ذهنیتها و پیشفرضها در مباحث، توجه به تناسب سیاقی بدون درنظر گرفتن تناسب موقعیتی، نگاه غیر وحیانی به قرآن، ضعف علمی، مراجعه به منابع نادرست، ضعیف و قیاسهای نادرست قرآن با متون مقدس. همچنین علل ایجاد توهم تعارض نزد خاورشناسان عبارتنداز: بی‌توجهی به ظرایف نحوی، عدم آشنایی کافی با بلاغت زبان عربی، عدم توجه به مباحث علوم قرآنی و عدم توجه به ساختار قرآن.
مقاله پژوهشی
مرتضی سلمان‌نژاد؛ امیرحسین حسین‌زاده
دوره 1، شماره 2 ، آبان 1401، صفحه 455-480
چکیده
گفتمان «خودارجاعی»[1]، یعنی گفتمان قرآن درباره خودش، در جای جای قرآن کریم مشهود است. جالب اینکه قرآن کریم با بهرهبردن از استدلالات متنوع بههمراه گونههای مختلف بلاغی تلاش دارد که مخاطبین خود را متقاعد نماید تا برداشت خاصی نسبت به چیستی قرآن داشته باشند: ایجاد فهمی که به ایمان منتهی گردد. با توجه به مطالعات انجام شده در ...
بیشتر
گفتمان «خودارجاعی»[1]، یعنی گفتمان قرآن درباره خودش، در جای جای قرآن کریم مشهود است. جالب اینکه قرآن کریم با بهرهبردن از استدلالات متنوع بههمراه گونههای مختلف بلاغی تلاش دارد که مخاطبین خود را متقاعد نماید تا برداشت خاصی نسبت به چیستی قرآن داشته باشند: ایجاد فهمی که به ایمان منتهی گردد. با توجه به مطالعات انجام شده در زمینه گفتمان خودارجاعی در قرآن کریم، این مقاله بنا دارد بر اهمیت «زوج واژگان تقابلی»[2] بهعنوان یکی از ابزارهای بلاغی قرآن تأکید نماید. این مفهوم فراتر از مفهوم ساده «زوجها(ی واژگانی)»[3] است و با تقابل واضحی که در کل متن بین نمادهای حوزههای مختلف و عمدتاً در رابطه با مطالب کتاب مقدس در جریان است، روشن میگردد. برخلاف آنچه در نگاه اول بهنظر میرسد، «زوج واژگان تقابلی» در قرآن با نظام دینی دوگانه[4] ارتباطی ندارد؛ بهعکس، یک تحلیل دقیق نشان میدهد که استفاده از «زوج واژگان تقابلی» در متن بر ویژگی استثنایی قرآن در رابطه با منشأ الهی آن تأکید دارد. کارکرد «زوج واژگان تقابلی» با تمام ظرفیت بلاغی خود در تأثیری که به مخاطب منتقل می‌شود، ظاهر میگردد. این نوشتار با پیجویی آثار محققان معاصر که از تحلیلهای ادبی، ساختاری و استدلالی بهره بردهاند، بر آن است تا خواننده را به ثمربخشی مطالعات بلاغی قرآن متقاعدسازد. [1]. محمد باعزم در پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد خود با عنوان «معناکاوی واژه کتاب در خوداستنادی قرآن کریم»؛ نقد روش‌شناسانه کتاب «قرآن به روایت قرآن»»، این اصطلاح (Selfreferentiality) را به خود استنادی ترجمه کرده است. مترجمان معتقداند که برای تفکیکSelfreferentiality از Selfcitation، مناسب‌تر و دقیق‌تر آن است که به ترتیب به «خود ارجاعی» و «خود استنادی» ترجمه گردد.3. Binarity4. PairsDualist Religious System
مقاله پژوهشی
اریک اُلاندر؛ ابوالفضل حری
دوره 1، شماره 2 ، آبان 1401، صفحه 481-521
چکیده
از منظر قرآن، تقوا ازجمله مضامین و بن‌مایه‌های اصلی است. این مقاله نشان میدهد چگونه این واژه از حیث واژگانی و معنایی، در بطن سپهر فراخ‌تر گفتمان قرآنی جای می‌گیرد و پیشنهاد می‌کند در پرتو عنایت به پویایی‌شناسی معنایی گسترده‌تر متن قرآن، از موضعی بهتر می‌توانیم طیف و دامنۀ نگرشی را که به ساختارهای مضمونی کلیدی قرآن شکل میدهند، ...
بیشتر
از منظر قرآن، تقوا ازجمله مضامین و بن‌مایه‌های اصلی است. این مقاله نشان میدهد چگونه این واژه از حیث واژگانی و معنایی، در بطن سپهر فراخ‌تر گفتمان قرآنی جای می‌گیرد و پیشنهاد می‌کند در پرتو عنایت به پویایی‌شناسی معنایی گسترده‌تر متن قرآن، از موضعی بهتر می‌توانیم طیف و دامنۀ نگرشی را که به ساختارهای مضمونی کلیدی قرآن شکل میدهند، استدراک کنیم. از حیث روش‌شناسی، این مقاله، از مطالعۀ آماری نظاممند واژگان قرآنی بهره گرفته و به کمک تحلیل رایانهای، فهرستی جامع از تمام مشتقات واجساختی ریشههایی ناظر به مفهوم کلی «ترس» به دست میدهد که گروه معنایی بزرگتری مشتمل بر واژۀ تقوا را تشکیل میدهند. این مقاله براساس نتایجی که از مطالعۀ تجربی فراچنگ آمده، انعکاسمندی بینامتنی ذاتی قرآن را به‌مثابه چارچوب تحلیلی خود تلقی و استدلال می‌کند تغییرات معنایی محسوس در بلاغت اصطلاح تقوا، از سیر تطور و تکون آن در چینش اصلی متن قرآن حکایت می‌کند. این مقاله نشان میدهد توجه به سیر تاریخی چینش متن قرآن، همچنان مفید معنا میافتد.
مقاله پژوهشی
حسین شجاعی
دوره 1، شماره 2 ، آبان 1401، صفحه 513-534
چکیده
علم تاریخ در غرب، از سده 19 میلادی تاکنون جهش‌های بسیاری داشته است. درگذر این سال‌ها، تاریخ باعث شده تا ابهامات بسیاری رفع، سؤالات بسیاری پاسخ و باورهای اشتباه متعددی تصحیح شود. اما بااین‌وجود تاریخ‌نگاری و تاریخ‌نگری در جهان اسلام همپای این تحولات حرکت نکرده است. همین نیز باعث شده تا وقتی یک موضوع از منظر رویکرد غربی و اسلامی مقایسه ...
بیشتر
علم تاریخ در غرب، از سده 19 میلادی تاکنون جهش‌های بسیاری داشته است. درگذر این سال‌ها، تاریخ باعث شده تا ابهامات بسیاری رفع، سؤالات بسیاری پاسخ و باورهای اشتباه متعددی تصحیح شود. اما بااین‌وجود تاریخ‌نگاری و تاریخ‌نگری در جهان اسلام همپای این تحولات حرکت نکرده است. همین نیز باعث شده تا وقتی یک موضوع از منظر رویکرد غربی و اسلامی مقایسه شوند تفاوت چشم‌گیری میان آنها به چشم بیاید. نمونه واضح این نوع از تفاوت‌ها را در طرح موضوعات تاریخی در تفاسیر قرآن و آثار قرآنی مستشرقان میتوان دید. مقاله پیش‌رو با رویکردی انتقادی تلاش دارد تا با دقت‌نظر در ضعف‌ها و قوت‌های تاریخ‌نگری مفسران مسیری که تفاسیر قرآن برای هم‌سو شدن با پیشرفت‌های علم تاریخ باید بپیماید را متذکر شود. در همین راستا اهتمام به ارزش تعلیمی تاریخ و احتراز از اسرائیلیات را به‌مثابه دو نکته مثبت تفاسیر میتوان در نظر گرفت که می‌تواند وجه تمایز رویکرد اسلامی با رویکرد غربی محسوب می‌شود، اما برای ارتقاء وضعیت تاریخ نگری تفاسیر قرآن پاره‌ای از آسیب‌ها همچون وجود مواضع متناقض، فقدان توازن میان عبرت‌گرایی و عینیت‌گرایی، غلبه نگرش ایدئولوژیک در تحلیل و همچنین شخصیت محوری را می‌بایست مورد‌توجه جدی قرار داد.
مقاله پژوهشی
الهه شاه‌پسند
دوره 1، شماره 2 ، آبان 1401، صفحه 535-552
چکیده
تاریخ قرآن بهطورکلی و قرائات به‌طور خاص، یکی از حوزههای پژوهشی موردعلاقه در غرب است. یکی از پرکارترین قرائت‌پژوهان عصر حاضر شادی حکمت ناصر است. وی تاکنون دو کتاب و چهار مقاله در این زمینه به چاپ رسانده است. این مقاله با بررسی این آثار دریافته است که ازنظر ناصر، تاریخ متن قرآن برای رسیدن به شکل کنونی، شاهد پنج مرحلۀ رسمی‌سازی بوده ...
بیشتر
تاریخ قرآن بهطورکلی و قرائات به‌طور خاص، یکی از حوزههای پژوهشی موردعلاقه در غرب است. یکی از پرکارترین قرائت‌پژوهان عصر حاضر شادی حکمت ناصر است. وی تاکنون دو کتاب و چهار مقاله در این زمینه به چاپ رسانده است. این مقاله با بررسی این آثار دریافته است که ازنظر ناصر، تاریخ متن قرآن برای رسیدن به شکل کنونی، شاهد پنج مرحلۀ رسمی‌سازی بوده است. برای بررسی این مراحل، ناصر از مراحل میانی که اطلاعات بیشتری دربارۀ آن در دست بوده شروع کرده است تا بهاینترتیب، تبیین آنچه در مرحلۀ نخستین رویداده آسانتر شود. وی در آثارش رویکرد تاریخی- انتقادی دارد و از ورود به مباحث زبان‌شناختی و فقهی استقبال می‌کند؛ همچنین کوشیده است از روش‌های نوین، همچون تحلیل اسناد-متن موتسکی بهره گیرد و بدینوسیله، روند ایجاد انگارۀ شذوذ و نیز دو راوی را بررسی کند. همچنین او تطوّرات درونی رشتۀ قرائات را از رهگذر بررسی ارتباط آن با دیگر علوم همچون ادبیات، فقه و حدیث مورد‌توجه قرار داده است.
مقاله پژوهشی
عایشه هدایت‌الله؛ مرضیه محصص؛ نفیسه دانش‌فرد
دوره 1، شماره 2 ، آبان 1401، صفحه 553-578
چکیده
کتاب «حاشیه‌های فمینیستی قرآن» با عنوان انگلیسی «Feminist Edges of the Qur'an» که در سال ۲۰۱۴ میلادی منتشر شد را میتوان مهم‌ترین اثر عایشه هدایت‌الله دانست. این کتاب در واقع محصول سال‌ها کاوش نویسنده در آثار زن‌مدارانه قرآن‌پژوهان است. هدایت‌الله دارای درجه دکترای مطالعات اسلامی از دانشگاه کالیفرنیاست و از سال ۲۰۰۸ تاکنون در ...
بیشتر
کتاب «حاشیه‌های فمینیستی قرآن» با عنوان انگلیسی «Feminist Edges of the Qur'an» که در سال ۲۰۱۴ میلادی منتشر شد را میتوان مهم‌ترین اثر عایشه هدایت‌الله دانست. این کتاب در واقع محصول سال‌ها کاوش نویسنده در آثار زن‌مدارانه قرآن‌پژوهان است. هدایت‌الله دارای درجه دکترای مطالعات اسلامی از دانشگاه کالیفرنیاست و از سال ۲۰۰۸ تاکنون در آکادمی مذاهب آمریکا دارای کرسی گروه «اسلام، جنسیت و زن» است و آثار مهمی در زمینه گفتمان جنسیت در اسلام و مطالعات منتشر کرده است. کتاب «حاشیه‌های فمینیستی قرآن» نخستین بار در سال ۲۰۱۴ به چاپ رسیده و بارها مورد تجدید چاپ قرار گرفته است. این کتاب، روش‌شناسی تفسیرهای فمینیستی قرآن در دوره معاصر است. نویسنده در این کتاب پس از معرفی آثار نامدار با گرایش تفسیر فمینیستی قرآن، به گونهای منسجم خاستگاه، مفاهیم و روش‌های تحلیلی این مفسران را بیان می‌کند و سپس این گرایش تفسیری را مورد نقد قرار میدهد. ویژگی برجسته این کتاب، دقت‌نظر نویسنده در تبیین تناقضات درونی دیدگاه‌های مفسران زنمحور در تفسیر آیات مرتبط با زنان است.
مقاله پژوهشی
علی کاشی؛ سیدمحمدهادی گرامی
دوره 1، شماره 2 ، آبان 1401، صفحه 579-598
چکیده
صالح بن سهل به رغم مورد وثوق قرار گرفتن توسط برخی از علماء و بزرگان اسلام نظیر علی بن ابراهیمقمی، مورد اتهام اندیشه‌های غالیانه توسط برخی دیگر مانند ابن غضائری بوده است. با توجه به اختلاف‌نظر گسترده علمای علم رجال در مورد میزان ثقایت صالح بن سهل، در این مقاله با روش تحلیلی و رویکرد تاریخی با استفاده از ...
بیشتر
صالح بن سهل به رغم مورد وثوق قرار گرفتن توسط برخی از علماء و بزرگان اسلام نظیر علی بن ابراهیمقمی، مورد اتهام اندیشه‌های غالیانه توسط برخی دیگر مانند ابن غضائری بوده است. با توجه به اختلاف‌نظر گسترده علمای علم رجال در مورد میزان ثقایت صالح بن سهل، در این مقاله با روش تحلیلی و رویکرد تاریخی با استفاده از ابزارهای نقد درونی و بیرونی، به بررسی این موضوع میپردازیم.برای رسیدن به تحلیلی مناسب از این تعارضها، ابتدا گزارش‌های رجالی و احادیث مربوط به صالح بن سهل همدانی را موردبررسی قرار میدهیم و تعارضها میان گزارشها و تحلیلها را شناسایی میکنیم. سپس در سه سطح رجالی، مؤلفهای و جریانی تعارضها را تحلیل میکنیم تا تصویر روشن و جامعی از اعتقادات و شخصیت صالح بن سهل همدانی بهدست آوریم و چرایی شکلگیری تعارضات را در یک تصویر کلی بهتر بفهمیم.